Procesy powiązane z szybkim obniżaniem temperatury produktów spożywczych a także innych towarów wymagających fachowych warunków przechowywania bazują na zastosowaniu odpowiednich urządzeń technologicznych. W gronie nich ważne miejsce zajmują komory szokowego schładzania oraz komory szokowego mrożenia, które pozwalają na błyskawiczne zmniejszenie temperatury, co ma wpływ na jakość i trwałość produktów. Komory szokowego schładzania stosowane są do szybkiego obniżenia temperatury świeżych wyrobów spożywczych po obróbce termicznej, co ma na celu ograniczenie rozwoju mikroorganizmów oraz przedłużenie ich trwałości.
Taki sposób schładzania odbiega od tradycyjnych metod znacznie krótszym nierzadko działania i bardziej kontrolowanymi warunkami, które pozwalają zachować strukturę oraz właściwości towarów.
Komory szokowego mrożenia z kolei są wykorzystywane do bardzo szybkiego zamrożenia żywności, co ma na celu minimalizację budowy się dużych kryształów lodu wewnątrz produktów. Zmniejszenie rozmiaru kryształów lodu podczas szybkiego mrożenia ogranicza uszkodzenia tkanek i komórek, co przekłada się na lepszą jakość po rozmrożeniu. Ten sposób mrożenia jest szczególnie ważny w sytuacji produktów pastelowych, takich jak owoce morza, ryby czy owoce, które są podatne na utratę wartości odżywczych i tekstury w trakcie powolnego zamrażania. Komory szokowego mrożenia działają na zasadzie intensywnego przepływu zimnego powietrza albo zastosowania innych technologii chłodniczych, które umożliwiają skrócenie czasu przejścia przez zakres temperatur krytycznych dla jakości produktu.
W praktyce użycie komór szokowego schładzania i mrożenia jest ściśle związane z wymogami łańcucha chłodniczego, który ma na celu zachowanie najwyższej jakości a także bezpieczeństwa żywności. Szybkie schładzanie lub mrożenie ogranicza ryzyko namnażania się drobnoustrojów, co wpływa na zmniejszenie strat i powiększenie okresu przydatności do spożycia. Tego rodzaju technologie są również wykorzystywane w przemyśle spożywczym, gastronomii a także dystrybucji żywności, gdzie konieczne jest szybkie przygotowanie towarów do dalszego transportu albo przechowywania. Równocześnie stosowanie tych urządzeń wymaga spełnienia określonych norm higienicznych i technicznych, które pozwalają utrzymać właściwe warunki pracy.
Utrzymanie efektywności działania komór szokowego schładzania i mrożenia wymaga odpowiedniej eksploatacji oraz regularnych przeglądów technicznych. Ważne jest, ażeby systemy chłodnicze działały bezawaryjnie, a parametry temperatury były przez cały czas monitorowane i utrzymywane w zgodzie z wymogami. Izolacja termiczna urządzeń ma kluczowe znaczenie dla użyteczności procesu oraz minimalizacji strat energetycznych. Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych w tych komorach pozwala na zoptymalizowanie procesów produkcyjnych i logistycznych związanych z przechowywaniem i transportem produktów wrażliwych na zmiany temperatury.
Zobacz także: komora szokowa.